Thanh Tuyền tên thật là Phạm Như Mai, sinh ở Đà Lạt, đến năm 17 tuổi mới về sống ở Sài Gòn. Khi ở Đà Lạt, chị theo học trường Bùi Thị Xuân cho đến khi thi xong Trung Học. Tại Sài Gòn, tiếp tục học trường Lê Văn Duyệt tới hết lớp 12.
Thanh Tuyền có khiếu về ca nhạc từ khi còn nhỏ với sự chỉ dẫn căn bản về nhạc lý của người cậu và qua một số giờ học nhạc ở trường. Chị đã tham gia nhiều buổi văn nghệ do trường tổ chức, cũng chính vì vậy mà khi mới lên 10 tuổi, với ước vọng trở thành ca sĩ, Thanh Tuyền được mọi người gọi là “thần đồng” với tên thật là Như Mai sau khi đi dự giải “thần đồng” của Đà Lạt năm 1959. Cuộc thi này được diễn ra ngay tại sân vận động thành phố với rất đông khán giả tham dự và cô bé Như Mai đã oanh liệt chiếm được hàng đầu với nhạc phẩm “Nắng Đẹp Miền Nam”. Thanh Tuyền gặp được nhiều may mắn khi đến với lãnh vực nghệ thuật vì chỉ 3 tháng sau, vào mùa hè 1964, sau khi về đến Sài Gòn là tên tuổi chị được biết đến. Hãng dĩa nhạc Continental của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông đã mời chị ký giao kèo độc quyền ngay sau khi chân ướt chân ráo từ Đà Lạt về. Từ mùa hè năm 1964 cho đến đầu năm 1965, tên tuổi Thanh Tuyền đã nỗi bật, một phần do giọng hát thiên phú, một phần do giám đốc hãng dĩa Continental là nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông đã dồn mọi nỗ lực trong việc “lăng xê” giòng suối trong của Đà Lạt này trên báo chí cũng như trên đài phát thanh, nên từ thành thị đến thôn quê, đâu đâu người ta cũng nhắc nhở tới tên Thanh Tuyền. Một điều khá lý thú là mặc dù tên tuổi của Thanh Tuyền đã nỗi như cồn nhưng chị rất ít được khán giả biết mặt, ngoài một vài hình ảnh đăng tải trên báo chí, vì thời đó phương tiện truyền hình còn phôi phai. Từ năm 1967, 1968 một hiện tượng được nhắc nhở đến rất nhiều, đó là sự xuất hiên của Chế Linh bên cạnh Thanh Tuyền để trở thành một cặp song ca cho đến nay vẫn được nhắc nhở đến. Thanh Tuyền có tất cả 4 người con đều thích âm nhạc, trong số chỉ có Shayla theo nghiệp của mẹ. Con trai cả của chị năm nay 29 tuổi hiện đang phục vụ trong quân đội Hoa Kỳ, chị kế của Shayla theo học ngành dược và người con trai út 16 tuổi của chị còn đang đi học. Gia đình chị, ngoài chị và cô em Sơn Tuyền – lần đầu tiên được chị đưa vào hát trong băng nhạc “Thanh Tuyền 6” – chị còn có một người em gái khác tên Ngọc Tuyền có một giọng hát hay và đã từng đi hát tại Việt Nam, nhưng chẳng may Ngọc Tuyền bị mất sớm cách đây 4 năm, khi mới được 31 tuổi. Trải qua hơn 30 năm, giọng hát của Thanh Tuyền hiện nay tại hải ngoại vẫn như một giòng suối trong ngọt ngào của Đà Lạt ngày trước đối với những yêu nhạc.
Trong thời gian định cư tại Mỹ, Thanh Tuyền vẫn thường xuyên tham gia các hoạt động từ thiện tại Việt Nam cùng với nghệ sĩ Kim Cương. Thanh Tuyền có bốn người con thành đạt. Trong đó, chỉ có cô con gái Shayla theo nghiệp của mẹ làm ca sĩ. Em gái của cô là ca sĩ hải ngoại Sơn Tuyền vẫn thường xuyên về Việt Nam trình diễn. Dù đã có tuổi, nhưng giọng hát của Thanh Tuyền vẫn còn rất ngọt ngào. Thường xuyên hoạt động thể thao cũng giúp cô có một vóc dáng đẹp khi trình diễn trên sân khấu.
Ở tuổi ngoài 60, giọng hát của Thanh Tuyền vẫn ngọt ngào và có sức lay động lớn. Hơn 40 năm trong nghiệp ca hát, nữ danh ca gặt hái không ít thành công ở hải ngoại nhưng chị ít có dịp về nước hát cho người hâm mộ ở quê nhà. Thanh Tuyền chia sẻ, chị đã qua cái tuổi muốn gây chú ý, với chị, được đứng trên sân khấu là niềm hạnh phúc bởi vẫn còn những khán giả yêu mến tiếng hát của chị. Đứng trên sân khấu Cung Văn hóa Hữu nghị Hà Nội, Thanh Tuyền từng trình bày những ca khúc đóng đinh với tên tuổi như Chuyến tàu hoàng hôn, Ngày xưa anh nói, Phận tơ tằm, Thuyền không bến đỗ, Lối về xóm nhỏ, Xin đừng quên em… Bên cạnh đó, nữ danh ca còn tái ngộ với Tuấn Vũ trong nhiều màn song ca như Lời cuối cho em, Định mệnh, Chiếc áo bà ba…
Nguồn tổng hợp